ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), tarihinde birinci defa “tanımlanamayan uçan cisimler” yani UFO olarak bilinen objeleri ciddiye aldıklarını açıkladı. Bu açıklamanın akabinde husus ABD Kongresi’nin gündemine taşındı.
NASA başta olmak üzere devlet kurumlarının yıllarca bilgi sakladığı savının lisana getirilmesinin akabinde bir küme Temsilciler Meclisi üyesi, dünya dışı varlıklarla ilgili özel bir komite kurulmasını talep etti.
Demokrat Milletvekili Jared Moskowitz ve Cumhuriyetçi Milletvekilleri Anna Paulina Luna, Tim Burchett, Matt Gaetz, Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy’e konuya ait bir mektup gönderdi. 14 yıl istihbarat vazifelisi olarak çalışan ve 26 Temmuz günü düzenlenen Temsilciler Meclisi oturumunda konuşan David Grusch, ABD Savunma Bakanlığı’nın (Pentagon) Kongre’yeUAP’ler hakkında gerekli bilgiyi vermediği tezine atıfta bulundu.
UAP, İngilizce “Tanımlanamayan Hava Olguları” manasına gelen “Unidentified Aerial Phenomena” tabirinin kısaltması. ABD’nin resmi telaffuzunda uzun vakittir uçan daireler ve uzaylılar kavramlarıyla ilişkilendirilen UFO terimi yerine UAP kısaltması kullanılıyor. Lakin son periyotta bu kısaltmanın açılımı “Unidentified Anomalous Phenomena” yani “Tanımlanamayan Olağandışı Olgular” olarak değişmeye başladı.
Kasım 2004’te gözlemlenen, yuvarlak formu ve saydam beyaz rengi nedeniyle “Tic Tac” ismi verilen objeyle ilgili görüntüden bir kare. ABD Savunma Bakanlığı New York Times’a sızdırılan görüntünün doğruluğunu daha sonra teyit etti.
ABD kamuoyu uzun yıllardır UAP’lerin varlığını tartışıyor. 2017 yılında New York Times gazetesi, Pentagon’un ne olduğu anlaşılamayan uzay olgularını soruşturmak üzere saklı bir proje yürüttüğünü yazmıştı. Eski Nevada Senatörü Harry Reid’in desteklediği proje bir müddet sonra “51. Bölge” olarak anılmaya başlamıştı.
Peki ancak tartışmalara mevzu olan bu olayların ne kadarı gerçek? ABD kamu kuruluşlarının UAP’leri bu kadar ciddiye almasının nedeni ne? Dünya dışı varlıklar sahiden var mı? Şimdiki tartışmalara yakından bakalım…
EĞİTİM UÇUŞUNDA GÖRÜLEN GİZEMLİ CİSİM
2004 yılında ABD Donanması pilotlarından Alex Dietrich için olağan bir uçuş günüydü. San Diego’dan havalanan F/A-18F Harika Hornet savaş uçağına komuta eden Teğmen Dietrich, Pasifik semalarında bulunduğu sırada tanımlanmamış bir cismin suda belirdiğini gördü.
Tanımlayamadığı objeyi uçak gemisi USS Princeton’a bildiren Dietrich, kuşkulu cisimi incelemek için deniz yüzeyine gerçek inişe geçti. Teğmen, daha sonra yazdığı raporda olayın birkaç dakika sürdüğünü açıkladı.
Gemi komutanlığınca yapılan açıklamada ABD’nin batı kıyılarındaki radar sisteminde aralıklarla bilinmeyen bir hava aracının belirdiği, bu teması incelemek için hava keşfine çıkıldığı söylendi. Bu durumun açıklanamaz olması nedeniyle “hata kontrolü” için sistemi yine başlatan operatörler, gizemli objeye aşikâr vakit aralıklarla tekrar temas edildiğini belirtti.
Dietrich’in tanımına nazaran, “Tic Tac” bu türlü bir cisimdi. (Fotoğraf: Alamy)
O günü anlatırken, suyun yüzeyinde süzülen 12 metre boyutunda saydam, kanatsız bir cisim gördüğünü belirten Dietrich, deniz yüzeyinin cam üzere parladığını ve yaklaştıklarında cismin süratle gökyüzüne yükseldiğini ileri sürdü.
Yuvarlak formu ve saydam beyaz rengi nedeniyle “Tic Tac” ismi verilen objeyle ilgili görüntüler New York Times tarafından yayınlandığında yer yerinden oynadı. Bahsin kamuoyunda ağır tartışmalara neden olması üzerine videonun gerçek olduğu ABD Savunma Bakanlığı tarafından da doğrulandı.
DÜNYA DIŞI VARLIKLAR İLE İLGİLİ ELDE EDİLEN TÜM BİLGİLER MASAYA YATIRILDI
Bu yaşananlar son yıllarda kayıt altına alınan yüzlerce tuhaf olaydan yalnızca biri. 2021 yılında NASA tarafından oluşturulan birim UAP’lerle ilgili birinci derinlemesine çalışmayı başlattı.
Temmuz’un son haftası düzenlenen Temsilciler Meclisi oturumunda, NASA’nın çalışması gündeme alındı. Ulusal Güvenlik ve Dış Alakalar alt komitesinin de katıldığı oturumda dünya dışı varlıklarla ilgili eldeki tüm bilgiler masaya yatırıldı.
Aslına bakılırsa, UAP gündemi ABD kamuoyunu 75 yıldır meşgul ediyor. Yüzlerce sinemaya, kitaba ve araştırmaya bahis olan tanımlanamayan cisimlerle ilgili gizem çeşitli komplo teorileriyle süslenerek bugüne kadar geldi. Ancak birinci sefer bilim topluluğu bahse önemli olarak eğiliyor.
ULUSAL PANİĞE YOL AÇAN OLAY
1947 yılının yaz aylarında ABD tuhaf bir histeri dalgasıyla sarsıldı. Kaliforniya, Maine, Michigan ve Teksas’ta birçok insan gökyüzünde karakteristik disk gibisi bir cisim görüldüğünü rapor etti. Gökyüzünde tanımlanamayan bir cismin görüldüğü haberleri basında büyük ses getirdi.
Ülkenin kuzeybatısında yer alan Idaho eyaletinde yaşayan havacı ve iş insanı Kenneth Arnold, Washington’da bulunan 3.000 metre yüksekliğindeki Cascade Dağları üzerinde düştüğü söylenen tek motorlu CallAir A-2 askeri uçağı arıyordu.
Dağa tırmanan Arnold, gökyüzünde yassı dokuz cisim gördüğünü ileri sürdü. Arnold, cisimlerin saatte 1.931 km süratle hareket ettiğini tespit etmişti. Bu o vakitlerin en yüksek sürat rekorunun iki katıydı.
Bu olayın akabinde ABD Kongre Kütüphanesi arşivinde bulunan ve 1770 yılından beri basılan gazeteleri tarayan Arnold, o güne kadar uçan dairelerden hiç bahsedilmediğini gördü. Başlangıçta uzmanlar tarafından “uydurma bir hikâye” olarak reddedilen bu olay yavaş yavaş ulusal paniğe yol açtı.
1950’lerde Peru’da çekilen bir imaj.
YENİ BİR ‘UFO ÇILGINLIĞI’ ÇAĞINA GİRDİK
Bugün ise tanımlanamayan uçan cisimler her yerde! Örneğin, Covid-19 pandemisi devrini ele alalım. Bilim insanları ABD genelinde UAP müşahede oranının insanların konutlarda olduğu periyotta arttığını tespit etti. Bunun nedeninin insanların gökyüzüne bakacak daha çok vakti olması olduğunu düşünenler olabilir lakin uzmanların farklı görüşleri var.
Makroekonomik eğilimlerin düştüğü periyotlarda dikkatimizi dağıtmaya muhtaçlık duyduğumuzu söyleyen uzmanlar, bu türlü vakitlerde insanların kuşkulu objeleri düşünme mümkünlüğünün arttığını vurguladı.
ABD hükümetinin 2022 UAP Kıymetlendirme Raporu’nda, tanımlanamayan uçan cisimlerin görülme sıklığının bir evvelki yıla nazaran çarpıcı derecede arttığı belirtildi. 17 yıllık vakit diliminde, 144 UAP olayı rapor edilirken, 2022’de yayımlanan raporda, bu sayının yalnızca pilotlar ve teknik uzmanlardan gelen kısmının 350’den fazla olduğu bilgisi verildi.
Kısacası, “yeni bir ‘uzaylı çılgınlığı’ çağı”na girmiş bulunuyoruz.
Peki lakin bu müşahedeler ne kadar yanlışsız?
GÖZ YANILSAMALARI MI YAŞIYORUZ?
Bunlar ortasında kimi örnekler var ki bilim insanlarını dahi dünya dışı varlıkların olabileceği konusunda önemli olarak düşünmeye sevk ediyor. NASA ise şimdiye kadar araştırdığı 800 müşahededen yalnızca yüzde 2-5’inin sonucunu kamuoyuna açıkladı.
Simons Vakfı başkanı ve NASA’nın UAP araştırmalarından sorumlu ünitesinin yöneticisi David Spergel’e nazaran, kameraya alınan kimi imajlarda, kameranın kendi içindeki anormalliklerin yahut meteoroloji balonu, insansız hava araçları üzere birtakım uzaktan belirlenemeyen objelerin UAP olarak sınıflandırılıyor.
Spergel, imgelerdeki yanıp sönen ışıkların uçaklardan kaynaklanan yansımalar olduğunu söyledi ve ekledi:
“Görülmesi istenen şeyleri gördüğümüzü unutmamak gerek. Hava taşıtlarının üzerindeki ışıklandırmalar gibi… Örneğin savaşta kullanılan bir insansız hava aracının üzerinde ışık göremezsiniz.”
UFO müşahedelerinde göz yanılsamaları o kadar sık karşılaşılan bir durum ki, 2015 yılında İngiliz astronot Tim Peake, 186 gün süren uzay misyonu sırasında lombozlardan birinden dışarı baktığı esnada bir dizi sarı ışık gördüğünü sav etti. BBC’de katıldığı bir sohbet programında yaşadığı olay karşısında şaşkına döndüğünü anlatan Peake’ın tezleri dünya dışı varlıklar tartışmasını tekrar körükledi.
Ancak çok geçmeden, Peake’in gördüğü sarı ışıkların bir Rus kozmonotun idrar damlacıkları olduğu ortaya çıktı. Uzay mekiğinde bulunan gelişmiş filtreleme sisteminde bir arıza yaşanmış, idrarın geçtiği haznede yaşanan sorun nedeniyle havaya karışan damlalar kristalleşerek uzay mekiğinde ışık yansımalarına neden olmuştu.
NASA’nın mayıs ayında gerçekleştirdiği UAP Bağımsız Çalışma Grubu Toplantısından…
‘AMACIMIZ KALİTELİ BİLGİLER TOPLAYABİLMEK’
Bu nedenle tek kamerayla görüntülenen objelerin ne olduğunu doğrulamak son derece güç. “NASA’da amaçladığımız birinci şey kaliteli datalar toplayacak sistemler geliştirmek” diyen Spergel, şunları ekledi:
“Gezegenin dört bir yanında 3 ila 4 milyar cep telefonu var. Çoğunluğu epeyce kaliteli fotoğraflar da çekebiliyor. Ayrıyeten mahallî saati, GPS pozisyonunu, mahallî manyetik alanları ve yerçekimi alanlarını kaydedebiliyorlar. Oluşturulacak teknolojiyle bu aygıtları birleştirmek mümkün. Bu bize varlıklı bir bilgi hazinesi sunacak.”
Spergel, ülkü olanın gök cisminin farklı kameralarla görüntülenmesi olduğunu söyledi. Bu sayede araştırmacılar çok sayıda manzarayı bir ortaya getirerek cismin sahiden var olduğunu, kamera optiğinde yaşanan bir kusurdan kaynaklanmadığını, pozisyonunu, suratını hesaplayabilecek.
“Bu bilgileri radar bilgileriyle de birleştirebilirseniz o vakit bu ‘çoklu dalga uzunluğu veriler’ elde edebilirsiniz” diyen Spergel, “Kısacası çoklu kayıt toplayabilmek objenin özellikleri hakkında daha fazla bilgi edinmeye yardımcı olabilir. Daha fazla data elde ettikçe de, heyecan verici bir mümkünlük kapıda belirebilir” açıklamasını yaptı.
OUMUAMUA: BİRİNCİ GERÇEK MÜSABAKAMIZ MI?
Uzmanların elbet en büyük zahmeti toplanan dataların meçhullüğü. Ekim 2017 tarihinde, Hawaii’deki Halealakala dağında bulunan “Pan-Starrs1” teleskobunu kullanan gökbilimciler tuhaf bir şey fark ettiler.
Güneş Sistemi’nin dışından gelip tespit edilmiş birinci yıldızlararası cisim olarak kodlanan ve Hawaii lisanında “izci” manasına gelen “Oumuamua” isimli 400 metre uzunluğundaki astroid, saniyede 87,7 kilometre süratle hareket ediyordu. Bu da hipersonik sürat manasına geliyor.
Bilim insanları güneş sistemimizin dışından gelmiş olabileceğini düşündükleri böylesi objenin karşısında şaşkına döndü. Peki ancak bu yalnızca alışılmadık bir kuyruklu yıldız mıydı? Yoksa hakikaten dünya dışı varlıkları taşıyan bir gök cismi miydi?
Birçok bilim insanı objenin sırf bir asteroit olduğunu düşünüyor. Lakin objenin Güneş’in çekim kuvvetinden uzaklaşarak hızlanması bilim dünyasını büyük bir tartışmaya sürükledi.
Harvard Üniversitesi’nden astrofizik profesörü Avi Loeb, uzaylılara ilişkin olduğunu öne sürdüğü gök cismi “Oumuamua” ile ilgili yaptığı açıklamada, “Güneş’in uyguladığı çekim kuvvetine ek olarak, obje son derece büyük bir güçle itiliyor. Bu da bize Güneş’in çekim kuvvetinin yanında objeyi iten diğer bir kuvvetin de bulunduğunu gösteriyor” tabirini kullandı.
Bu özelliği nedeniyle, gök cisminin dünya dışı yaşama ilişkin bir teknolojiye işaret ettiğini düşünen Loeb, objenin uzaylılara ilişkin bir ışık yelkenlisi olduğunu ve insanların yıllardır aradığı dünya dışı yaşama dair birinci ipucunu yakalamış olabileceğini söyledi.
Loeb, “Bunu rüzgâr gücünden yararlanan bir yelkenli üzere düşünebilirsiniz. Rüzgâr onu iter. Işık yelkeni kelam konusu olduğunda ise onu iten şey, yüzeyinden yansıyan ışıktır. Işık, foton ismi verilen parçacıklardan oluşur. Bu parçacıklar nesnemizi, tıpkı bir duvardan seken bilardo topları üzere itiyor” diye konuştu.
Olağandışı biçimiyle bilinen Oumuamua asteroiti, Güneş Sistemi’nden geçen yıldızlararası birinci obje. Fotoğraf: Alamy
KAVRAYIŞIMIZIN ÇOK ÖTESİNDE GELİŞMİŞ UYGARLIKLAR OLABİLİR
Fakat bilim insanlarının geri kalanı Oumuamua’nın büyük olasılıkla doğal bir obje ve bilhassa sıra dışı bir kuyruklu yıldız olduğu konusunda hemfikir. Spergel’in dünya dışı varlık için aradığı standartları Oumuamua astroidi tam manasıyla karşılayamıyor.
Spergel, “Güneş Sistemi’ne ışık suratının yarısı kadar bir süratle gelen ve sonra yavaşlayan bir obje görseydik, bu epey etkileyici olurdu” dedi.
Güneş Sistemimiz’in öteki sistemlerden en az 1 milyar yıl daha genç olduğunu söyleyen Spergel, öteki galaksilerdeki omurların bizim kavrayışımızın çok ötesinde gelişmiş uygarlık ve teknoloji düzeylerine ulaşmış olabileceğine vurgu yaptı.
‘İNSANLARIN İNANMADIĞI SAHİDEN ŞAŞIRTAN ŞEYLER VAR’
NASA’da kurulan ünitenin öncelikli misyonu geniş bir gökyüzü kontrolü sağlayabilmek. Velhasıl, yüzlerce yıldır devam eden söylentilerin yerine, elde edilen dataları gerçek formda raporlayabilmek öncelikli vazife olacak.
Spergel, “İnsanların var olduğuna inanmadığı hakikaten şaşırtan şeyler var” dedi ve anekdotlara dayalı raporların haricinde, tanımlanamayan cisimleri kayıt altına alabilmek için yüksek süratli kameraların geliştirilmesi gerektiğini belirtti.
NASA’nın dünya kamuoyunda geniş yankı uyandıran halka açık UAP toplantısında konuşan Bilim Misyonu Yöneticiliği yöneticilerinden Nicola Foxkonuya ait tartışmaların üslubu ve sıkıntının gerektiğince ciddiye alınmaması nedeniyle, bu alanda çalışma yapacak insanların yüreklerinin kırıldığını belirtti.
Spergel ise bu alanda yapılan müşahedelerin değerine işaret ederek, “Umuyorum ki, çalışmanın sonuçlarından biri de komplo teorilerinin önünü almak olacak” sözünü kullandı.
Belki de başından beri yapılması gereken buydu. “Dünya dışı varlıklar var mı?” sorusunun haricinde, bilimsel bilgilerin ışığında gezegenler ortasında yaşanan geçişleri takip etmek ve anlamak, yüzlerce yıldır merak edilen sorunun yanıtını verebilir.